کوپلینگ چیست ؟
کوپلینگ چیست ( coupling ) وسیله‌ای است که برای اتصال دو شافت (shaft) از انتها به یک‌دیگر برای انتقال توان مورد استفاده قرار می‌گیرد. کوپل ها به طور معمول در زمان بهره‌برداری اجازه جدا شدن شافت‌ها را از هم نمی‌دهند؛ البته کوپل های محدود کننده گشتاور (torque limiting couplings) می‌توانند زمانی که میزان گشتاور از حدی بالاتر برود دچار لغزش و یا جدایی شوند . هدف اصلی انواع کوپلینگ ها این است که دو قطعه دوار را به هم متصل کنند در حالی که اجازه درجاتی از جابه‌جایی (misalignment) و یا حرکت و یا هر دو را به آن‌ها می‌دهند. با انتخاب، نصب و نگهداری دقیق کوپلینگ‌ها می‌توان صرفه‌جویی زیادی در هزینه نگهداری و زمان خروج از سرویس به عمل آورد. در این مقاله از سایت دوار ماشین پارس به توضیح کامل عنوان های کوپلینگ چیست , انواع کوپلینگ صلب و کوپلینگ انعطاف پذیر , تعمیر خرابی کوپلینگ و کاربرد کوپلینگ ها خواهیم پرداخت . تمامی خدمات بالانس کوپلینگ توسط شرکت دوار ماشین پارس انجام می گردد . برای تماس با ما و دیدن توضیحات بیشتر اینجا کلیک کنید . فهرست :
کاربرد کوپلینگ ها
کاربرد کوپلینگ های شافت در ماشین آلات دوار و صنعتی برای اهداف مختلفی استفاده می‌شوند که معمول ترین آن‌ها عبارت‌اند از :
- فراهم کردن اتصال شافت دستگاه‌هایی مانند موتور (motor) و ژنراتور (generator) که به طور جداگانه ساخته شده‌اند و قطع ارتباط در زمان تعمیرات یا تغییرات
- فراهم کردن امکان ناهمترازی (misalignment) شافت‌ها و ایجاد انعطاف‌پذیری مکانیکی
- کاهش انتقال بارهای شوک از یک شافت به دیگری
- ایجاد حفاظت در برابر اضافه بار
- تغییر خواص ارتعاشی دستگاه دوار
- اتصال بخش راننده و رانده شده
انواع کوپلینگ
- انواع کوپلینگ صلب (rigid coupling) قطعه‌ای است که برای اتصال دو شافت در یک موتور و یا سیستم مکانیکی استفاده می‌شود. کوپلینگ صلب می‌تواند برای اتصال دو سیستم جداگانه، مانند یک موتور و یک ژنراتور و یا برای ایجاد اتصال در یک سیستم واحد مورد استفاده قرار گیرد. همچنین یک کوپلینگ صلب می‌تواند در میان شافت‌ها اضافه شود و برای کاهش شوک و سایش در نقطه اتصال شافت‌ها به کار رود .
- کوپلینگ انعطاف پذیر (flexible couplings) برای انتقال گشتاور از یک شافت به شافت دیگر هنگامی که دو شافت کمی ناهمتراز باشند، استفاده می‌شوند. کوپلینگ های انعطاف پذیر می‌توانند میزان ناهمترازی تا ۳ درجه و اندکی ناهمترازی موازی را در خود جای دهند. علاوه بر این می‌توانند برای میرایی ارتعاش یا کاهش نویز استفاده شوند.
برای اتصال شافت در یک ماشین، مکانیک‌ها می‌توانند بین کوپلینگ انعطاف‌پذیر (flexible coupling) و صلب انتخاب کنند. در حالی که یونیت‌های انعطاف‌پذیر امکان کمی حرکت بین شافت را ایجاد میکنند، کوپلینگ‌های صلب موثر‌ترین انتخاب برای تنظیم دقیق و نگهداری ایمن هستند. با تنظیم دقیق دو شافت و نگهداری محکم آن‌ها در محل، کوپلینگ های صلب به افزایش راندمان و افزایش عمر دستگاه کمک میکنند. این کوپلینگ های صلب در دو طرح اولیه موجود هستند تا نیازهای کاربردهای متفاوت را پوشش دهند .
انواع کوپلینگ صلب
- کوپلینگ‌های غلافی
- کوپلینگ های گیره‌ای
- کوپلینگ های فلنجی
انواع کوپلینگ انعطاف پذیر
- کوپلینگ فلنجی بوش پین
- کوپلینگ میله ای
- کوپلینگ سرعت ثابت
- کوپلینگ دیافراگمی
- کوپلینگ دیسکی
- کوپلینگ سیالی
- کوپلینگ دنده‌ای
- کوپلینگ شبکه ای
- کوپلینگ هیرت
- کوپلینگ اولدهام
- اتصال رگ
- اتصال یونیورسال
- کوپلینگ مغناطیسی
انواع دیگر کوپلینگ انعطاف پذیر
- کوپلینگ آکاردئونی (bellows coupling): لقی کم
- کوپلینگ الاستومری (elastomeric coupling)
- کوپلینگ دونات (donut coupling)
- کوپلینگ عنکبوتی (spider coupling) یا کوپلینگ آرواره‌ای (jaw coupling)
- کوپلینگ جیسلینگر (Geislinger coupling)
- کوپلینگ زنجیر غلتکی (roller chain) و کوپلینگ چرخ زنجیری (sprocket coupling)
- کوپلینگ اشمیت (Schmidt coupling)
الزامات تراز کردن مناسب شافت/تنظیم مناسب کوپلینگ
- اتصال یا جداسازی کوپلینگ باید آسان باشد.
- باید امکان مقداری ناهمترازی را بین دو محور چرخش شافت فراهم کند.
- هدف این است که ناهمترازی باقی مانده در زمان کارکرد را کمینه کنیم تا انتقال قدرت و زمان کارکرد ماشین را بیشینه نماییم. زمان کارکرد ماشین شامل زمان عمر کوپلینگ، بیرینگ (bearing) و آب‌بندها (sealings) می‌شود.
تعمیر خرابی کوپلینگ ها و روش نگهداری
نگهداری کوپلینگ معمولا یک موضوع ساده است و نیاز به یک بازرسی با برنامه منظم برای هر کوپلینگ دارد که شامل موارد زیر می‌شود :
- انجام بازرسی چشمی، چک کردن نشانه‌های فرسایش یا خستگی و تمیزکاری منظم کوپلینگ
- بررسی و تعویض منظم روغن در صورتی که کوپلینگ روغن کاری شود. این نگهداری برای بیشتر کوپلینگ‌ها سالیانه است ولی برای کوپلینگ‌های موجود در محیط‌های خشن و یا شرایط کاری مشکل بیشتر انجام می‌شود.
- مستندسازی تعمیر و نگهداری انجام شده برای هر کوپلینگ همراه با تاریخ
حتی با نگهداری مناسب کوپلینگ می‌تواند خراب شود. دلایل اصلی خرابی به غیر از تعمیر و نگهداری نامناسب، عبارت‌اند از:
- نصب نامناسب
- انتخاب کوپلینگ نامناسب
- کارکرد فراتر از قابلیت‌های طراحی
تنها راه برای بهبود عمر کوپلینگ، درک دلیل خرابی آن و اصلاح آن قبل از نصب یک کوپلینگ جدید می‌باشد. برخی نشانه‌هایی که نشان می‌دهد احتمال خرابی کوپلینگ وجود دارد عبارت‌اند از:
- سر و صدای غیر طبیعی، مانند صدای قیژ قیژ، صدای فش فش یا صدای تلق تلوق
- ارتعاش یک تکان بیش از حد
- خرابی در آب بندها که با نشت روغن و یا آلودگی خود را نشان می‌دهد
چک کردن بالانس کوپلینگ
کوپلینگ ها معمولا در کارخانه قبل از حمل بالانس می‌شوند، اما گاهی در زمان کارکرد از بالانس خارج می‌شوند. بالانس کردن می‌تواند مشکل و گران باشد و به طور معمول تنها وقتی انجام می‌شود که تلرانس‌های کاری به صورتی باشند که این میزان کار و هزینه قابل توجیه باشد. مقدار عدم بالانس کوپلینگ که می‌تواند توسط هر سیستم پذیرفته شود توسط ویژگی‌های ماشین‌آلات خاص متصل به هم دیکته می‌شود و می‌تواند توسط آنالیز دقیق و یا تجربه تعیین شود .
طراحی و ساخت کوپلینگ ها
همانطور که گفتیم کوپلینگ ها انواع مختلف دارند. در طراحی و ساخت کوپلینگ پارامتر های متعددی ایفای نقش میکنند که مهمتری این پارامتر ها در ذیل آورده می شوند:
- محدودیت های محیطی که کوپلینگ در آن مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال کوپلینگی که قرار باشد در پروانه کشتی مورد استفاده گردد به دلیل شرایط محیطی خاص محدودیت هایی طراحی بوجود می آورد.
- سرعت و گشتاوری که قرار است کوپلینگ (coupling) انتقال دهد. گفته شد یکی از کارایی های کوپلینگ انتقال گشتاور و سرعت زاویه ای مشخص است بنابر این میزان این پارامتر در طراحی و ساخت کوپلینگ تاثیر گزار خواهد بود.
- تلرانس پارامتر هایی نظیر میزان و نوع انحراف می تواند در انتخاب نوع کوپلینگ تعیین کننده باشد.
بازرسی با مایع نافذ DPT – LPI – PT در تست غیر مخرب NDT و بسیاری از عوامل دیگر که با در نظر گرفتن این پارامترها و محدودیت های ایجادی، کوپلینگ مناسب طراحی میگردد. طراحی کوپلینگ عموما شامل میزان گشتاور و سرعت زاویه ای ، متریال کوپلینگ ( فلنچ ، هاب ، اسپشسر ، شیمز و …) ، میزان حداکثر انحراف و لقی مجاز ، تعیین ابعادی ( قطر دو شفت متصل شده ، قطر و طول کوپلینگ )رو … می باشد و در کتابچه فنی کوپلینگ عموما آورده شده است .
تمامی خدمات بالانس کوپلینگ توسط شرکت دوار ماشین پارس انجام می گردد . برای تماس با ما و دیدن توضیحات بیشتر اینجا کلیک کنید .